स्वागत आहे तुमचं आपल्या मराठमोळ्या पेजवर.. नव्वदच्या दशकातील दुल्हे राजा या लोकप्रिय चित्रपटातील एक अतिशय प्रसिद्ध गाणे म्हणजे, चाचुंदर के सिर पर ना भये चमेली, कहां राजा भोज कहां गंगू तेली, या गाण्यात कहां राजा भोज कहां गंगू तेली. ही म्हण वापरली गेली होती.
होय, हे केवळ या गाण्यातच नाही, तर अनेकदा लोक या म्हणीचा उल्लेख टोमणे मारण्यासाठी करतात, पण तुम्हाला माहित आहे का राजा भोज… या म्हणीतील ‘तेली’ कोण आहे आणि त्याचा अर्थ काय आहे, नाही तर चला सांगूया. त्या ‘तेली’चे रहस्य आज तुम्हाला माहीत आहे पण त्यांच्याबद्दल जाणून घेण्याआधी तुम्हाला राजा भोजबद्दल माहिती असणे आवश्यक आहे.
राजा भोजराज हा 11व्या शतकातील माळवा आणि मध्य भारताचा एक प्रतापी राजा होता, त्याच्या पराक्रमाच्या आणि ज्ञानाच्या अनेक कहाण्या इतिहासाच्या पानांवर नोंदल्या गेल्या आहेत, राजा भोजला शस्त्रास्त्रांचा स्वामी म्हटले जायचे.
तो वास्तुशास्त्राचा, व्याकरणाचा निपुण होता. आयुर्वेद आणि धर्म-वेद. त्यांच्याकडे विपुल ज्ञान होते, त्यांनी या विषयांवर अनेक पुस्तके आणि ग्रंथ लिहिले आहेत, राजा भोजने आपल्या कारकिर्दीत अनेक मंदिरे आणि इमारती बांधल्या आहेत, तो लोकांच्या आवडत्या शासकांपैकी एक आहे.
मित्रांनो आता आपण गंगू-तेली बद्दल माहिती जाणून घेऊया, इतिहासकारांची त्यांच्याबद्दल वेगवेगळी मते आहेत, काही इतिहासकारांच्या मते गंगू आणि तेली हे दोन लोक दक्षिण भारतातील राजे होते, गंगूचे पूर्ण नाव कलचुरी नरेश गंगेय होते, तर तेलीचे पूर्ण नाव चालुक्य होते.
राजा तैलंग, ते दोघेही स्वतःला खूप शूर आणि बुद्धिमान समजत होते, म्हणून त्यांनी राजा भोजाच्या राज्यावर हल्ला केला आणि त्यांच्याकडे भरपूर सैन्य होते, ज्याच्याशी मुकाबला करण्यासाठी राजा भोज आपल्या सैन्याची छोटी तुकडी घेऊन आला होता आणि त्याने दोघांनाही धूळ चारली होती.
त्यानंतर लोकांनी टोमणे मारताना ही म्हण लावली होती, पण पूर्वी लोक म्हणायचे ‘कुठे राजा भोज आणि कहां’ गंगेया-तैलंग’ पण नंतर ‘कहान राजा भोज आणि कहां गंगू-तेली’ हे नाव प्रचलित झाले आणि तर दुसऱ्या कथेनुसार राजा भोजचा महाराष्ट्रात एक किल्ला होता.
त्याला पन्हाळा असे म्हणतात, पण या किल्ल्याची भिंत वारंवार खाली पडत राहिली, मग त्यावर उपाय म्हणून ज्योतिषींनी राजा भोजला सांगितले की, जर नवजात बालक आणि त्याची आई असेल तर या ठिकाणी बलिदान दिले जाते, मग भिंत पडणे थांबेल.
आणि त्यानंतर गंगू तेली नावाच्या व्यक्तीने यासाठी आपल्या पत्नी आणि मुलाचा त्याग केला पण नंतर त्याला आपल्या कार्याचा अभिमान वाटावा आणि लोक त्याला टोमणे मारायचे, त्याला गर्विष्ठ म्हणायचे आणि कुठे राजा भोज आणि कुठे गंगू तेली म्हणायचे, ज्याने पुढे एका म्हणीचे रूप घेतले.
टिप – मित्रांनो कुठल्याही प्रकारची अंध श्रद्धा पसरविणे हा आमच्या पेज चा उद्देश नसून केवळ भारतीय समाज मान्य असलेल्या कथा उपाय व विधी या माध्यमातून आपल्या पर्यंत पोहचविले जातात. आमचे पेज कोणत्याही प्रकारच्या अंध श्रद्धेला खतपाणी घालत नाही. इथे शे’अर होणारे लेख हे फक्त माहिती साठीच आहेत त्यांचा वापर अंध श्रद्धा म्हणून कृपया करू नये.
तर मित्रांनो तुम्हाला अजून काय वाचायला आवडेल हे आम्हाला तुमच्या कमेंट मार्फत जरुर कळवा. कारण तुमची एक कमेंट आमचे प्रो’त्साहन वाढवत असते. तसेच, आमचे फेसबुक पेज नक्की लाईक करा जेणे करून तुम्हाला आमच्या सर्व अपडेट्स वेळेवर मिळत राहतील आणि त्याच बरोबर आमचे फेसबुक पेज शे’अर ही नक्की करा धन्यवाद..!!