आग्रा मधील ताजमहाल हे एक चिरंतन प्रेमाचं स्मारक आहे. पर्शियन भाषेत, ताजमहाल म्हणजे “राजवाड्यांचा मुकुट”. पश्चिम उत्तर प्रदेश राज्याच्या उत्तर भारतातील आग्रा शहरात यमुना नदीच्या दक्षिणेकडील किनाऱ्यावर ही हस्तिदंत-पांढरऱ्या प्रकारातील संगमरवरी दगडात बनवलेली समाधी आहे.
मुघल बादशहा शाहजहांने 1631 मध्ये बाळंतपणात मृत्यू पावलेल्या त्याच्या आवडत्या पत्नी मुमताज महल यांना स्मरणार्थ म्हणून 1632 मध्ये हे प्रेमाचे प्रतिक असलेलं मंदिर बांधलं होतं.
यात स्वत: शाहजहांची घरंही आणि एक तिजोरी सुद्धा आहे. ताजमहाल 17 हेक्टर.. 42 एकर कॉम्प्लेक्सचे केंद्रबिंदू आहे, यात मशिद आणि गेस्ट हाऊसचा समावेश आहे आणि तीन बाजूंनी बांधलेल्या औपचारिक बागेमध्ये ते एका भिंतीजवळ बांधलेलं आहे.
भारतीय, पर्शियन आणि इस्लामिक शैलीचे मिश्रण असलेल्या ताजमहाल हे मोगल स्थापत्यकलेचे उत्कृष्ट उदाहरण आहे. ताजमहालला आकर्षक बाग आणि संग्रहालयात इतर आकर्षणे आहेत
बांधकाम:
ताजमहाल बांधकाम पाच मुख्य घटकांवर आधारित आहे, मुख्य प्रवेशद्वार, बाग, मशिद, जबब, आणि समाधी (त्याच्या चार मिनारांसह). मुघल इमारतीच्या अभ्यासानुसार ही एक एकीकृत संस्था आहे, ज्यामुळे त्यानंतर कोणत्याही प्रकारची भर घालणे किंवा बदल करणे शक्य झाले नाही.
जटिल बांधकामाची योजना त्या काळातील विविध आर्किटेक्टना देण्यात आली होती. मुख्य वास्तुविशारद बहुदा उस्ताद आमद लाहवारी होते, फारसी वंशाचा भारतीय. ताजमहालचे मूळ स्थान मध्य प्रदेशातील बुरहानपूर असे होते जेथे मुमताज महल यांचे निधन झाले. परंतु त्या भागात पांढर्‍या संगमरवरी नसल्यामुळे स्मारकासाठी आग्राची अंतिम जागा म्हणून निवड केली गेली. 42 एकर (17-हेक्टर) संकुलात ताजमहालच्या बांधकामाला 22 वर्षांचा कालावधी लागला. ताजमहाल कुतुब मीनारपेक्षा सुमारे पाच फूट उंच आहे. भूकंपाप्रमाणे आपत्ती उद्भवल्यास थडग्याचे नुकसान होऊ नये म्हणून ताजमहालचे मिनारे बाहेरील बाजूस वाकलेले आहेत.
ताजमहाल तयार करण्यासाठी 22000 हून अधिक कुशल कारागीर, कामगार, चित्रकार, स्टोन्कुटर्स आणि 32 दशलक्ष रुपयांचा मोठा खर्च झाला. समाधीशिवाय, ताजमहालमध्ये एक मशिद, एक संग्रहालय, एक अतिथीगृह आणि सजावटीच्या बाग आहेत.
ताजमहाल गार्डन
ताजमहाल सुमारे 980 चौरस फुटांच्या चारबागला वेढलेला आहे ज्याला मुगल बाग देखील म्हटले जाते. मुख्य गेट व थडग्या दरम्यान ठेवलेली संगमरवरी पाण्याची टाकी संपूर्ण जागेच्या सौंदर्यात भर घालते. ताज गार्डन मूळतः प्रसिद्ध पर्शियन गार्डन्सवर आधारित होते. तथापि, जेव्हा वसाहती राज्यकर्त्यांनी ताज ताब्यात घेतला तेव्हा त्यांनी बागचे लँडस्केप बदलले आणि लंडनमधील लॉनसारखे दिसले. उंचावलेले मार्ग बागेत 16 बुडलेल्या फुलांच्या बेडमध्ये विभागतात.
ताजमहालमध्ये पहाण्यासारख्या गोष्टी
ताज संग्रहालय
ताजमहालला 3 वेगवेगळे दरवाजे आहेत: फतेहाबादी दरवाजा (पूर्व गेट), फतेहपुरी दरवाजा (पश्चिम गेट), आणि सिधी दरवाजा (दक्षिण गेट)
मेहमान खान किंवा असेंब्ली हॉल मशीदसारखे आहे.
समाधीच्या पश्चिमेला एक लाल वाळूच्या खडका मध्ये बनवलेली मशीद आहे.
